Onkruidbestrijding in bieten ook zonder desmedifam goed mogelijk
Het verbod op de werkzame stof desmedifam zet akkerbouwers voor een uitdaging als het gaat om onkruidbestrijding in suikerbieten. Het jaar 2020 was het laatste teeltseizoen waarin desmedifam-herbiciden mochten worden gebruikt. Veel fabrikanten zetten in op producten met de drie werkzame stoffen die nog steeds beschikbaar zijn: fenmedifam, metamitron en ethofumesaat. Door de juiste inzet van deze drie actieve stoffen zijn de meeste onkruiden in bieten te bestrijden. Gewasbeschermingsspecialist UPL kiest hierbij voor een oplossing met Metafol® Super en Corzal® SE. Dit bleek afgelopen seizoen een ijzersterk duo tegen veelknopigen en melganzenvoet.
Crop Manager Marcel van Doorne van UPL benadrukt het belang van goede keuzes en de juiste strategie voor onkruidbestrijding, juist nu desmedifam is weggevallen. “Onkruid kost uiteindelijk opbrengst als het de concurrentie met de bietenplant aangaat. Bovendien is de bestrijding arbeidsintensief. Daarom is de onkruidbestrijding zo belangrijk. Het is zaak dat vanaf begin april tot de sluiting van het gewas rond de langste dag, onkruid goed bestreden wordt.”
Zonder desmedifam in Lage Doseringen Systemen (LDS) hebben bespuitingen een mindere werking tegen veelknopige onkruiden. Van Doorne zegt dat dit gecompenseerd kan worden door de werkzame stoffen fenmedifam of ethofumesaat in de basis bespuitingen extra aan te brengen op de bietenpercelen. UPL heeft een breed herbicidenpakket in suikerbieten, waaronder Corzal SE met een sterke fenmedifam formulering. Metafol Super is daar vorig jaar als nieuw product in het pakket bijgekomen. Deze herbicide bevat de twee werkzame stoffen metamitron en ethofumesaat.
Het afgelopen seizoen, in de overgang naar een ‘desmedifamvrije teelt’, werd de ultieme test als het gaat om het vinden van alternatieven in de onkruidbestrijding. Het zaaiklaar maken was lastig door het droge schrale weer in het voorjaar. Van Doorne: “Zelfs nadat er was beregend zag je een ongelijkmatige opkomst van bieten. Bovendien waren onkruidkiemen gelijk afgehard. We moesten hierdoor schakelen naar hogere doseringen of andere intervallen.”
GROTE HAMER TEGEN MELGANZENVOET
“Vooral melganzenvoet stak vrijwel overal de kop op en het bleek dat deze door de omstandigheden in de praktijk moeilijk te bestrijden was”, vertelt van Doorne, “Dit pioniersonkruid heeft veel extra aandacht voor wat betreft intervallen en doseringen nodig gehad. Metafol Super plus Corzal SE is een uitstekende combinatie gebleken. Met Corzal SE kon voldoende flexibiliteit qua dosering en contactwerking worden gegeven voor een effectieve en goede bestrijding van melganzenvoet. Corzal SE heeft in de mix uitstekend gewerkt als de ‘grote hamer’. Toevoeging van een halve dosering van onkruidolie Actirob is voldoende bij deze twee herbiciden.”
Van Doorne legt uit dat voor het juiste moment om van een lage dosering om te schakelen naar een hoge dosering toch ook een stuk vakmanschap van de teler nodig is. “Als er vier echte blaadjes op de bieten zitten, dan moet je niet te voorzichtig zijn. Uiteindelijk kost het dan ook geen opbrengst, terwijl dat met hardnekkig onkruid wel het geval is. De omstandigheden weet je natuurlijk nooit van tevoren. Wat we wel verwachten is dat dergelijke voorjaren een trend lijken te worden. Het vriest minder in de winter en voorjaar en we hebben te maken met natte najaren. Allemaal omstandigheden waar je in de onkruidbestrijding op moet letten. Is het regenachtig en zacht dan werkt Corzal SE al met lagere doseringen. Bovendien is Corzal SE het enige fenmedifam-product dat toegestaan is tot maximaal acht toepassingen en 8 liter totaal per hectare per teeltcyclus. Dit geeft de mogelijkheid om de dosering flexibel aan te passen aan de omstandigheden en de grootte van onkruiden.”
De aanpak van veelknopige onkruiden ging met de combinatie van UPL ook goed. “Melganzenvoet was misschien afgelopen seizoen wel het grootste probleem, maar het is natuurlijk wel relevant om ook de andere moeilijke onkruiden niet uit het oog te verliezen. Soorten als varkensgras, zwaluwtong, duizendknoop en perzikkruid zagen we vorig seizoen ook en laten zich kenmerken door veel stengel en weinig blad. Deze veelknopige onkruiden worden door de hoge dosering ethofumesaat in Metafol Super effectief bestreden. Als teler moet je daar scherp op zitten, want ben je te laat dan ontsnappen ze je ook snel.”
ONDERZOEKSRESULTATEN IN NEDERLAND
Op de proefvelden in het Drentse Nieuw-Dordrecht en het Zeeuwse Colijnsplaat waar de oplossing van UPL getest werd, moesten de doseringen worden verhoogd. “Waar de planning vier keer een behandeling was, is dat vijf keer met een hogere dosering geweest. Allemaal binnen de kaders van de toegelaten etiketten”, onderstreept Van Doorne. “We zagen dat bij de opkomst de gewasstanden van de bieten mager waren. Vooral in Colijnspaat waar we uiteindelijk toch nog uit kwamen op zestig tot zeventigduizend planten per hectare. De gewasstand in Nieuw-Dordrecht was goed. Direct na de opkomst is er per hectare 1 liter Metafol Super en 0,8 liter Corzal SE ingezet, en is de 0,8 liter per hectare verhoogd naar 1,5 liter per hectare in de laatste twee bespuitingen. Dit gaf een goed resultaat.”
Van Doorne: “Metafol Super en Corzal SE is een ijzersterke combinatie gebleken. Dat blijkt ook uit de feedback van telers die er in 2020 mee hebben gewerkt. Het is ze gelukt om de bieten goed schoon te krijgen. 2020 was een belangrijk leerjaar, maar Metafol Super en Corzal SE worden natuurlijk al met meerjarig onderzoek op telersniveau getest. Dat geeft zekerheid richting de telers en ondersteunt ons in het geven van een op maat en vertrouwensvol advies. Ook voelen we ons ondersteund door het fenmedifam advies van Stichting IRS. De toevoeging van Corzal SE als fenmedifam voor de noodzakelijke flexibiliteit wordt daarbij toegejuicht. De fenmedifam formulering is sterk door een uitstekende koolzaadolie in hoog gehalte, een specialiteit van UPL. Ook in 2021 zullen we als marktleider blijven investeren in verdere ontwikkeling van kennis en ervaring in de onkruidbestrijding van suikerbieten.”
Van Doorne is door alle proeven overtuigd dat Metafol Super en Corzal SE als combinatie de basis voor een effectieve bestrijding tegen onkruiden in bieten is. “Wees op tijd, dan ben je nooit te laat. Uiteindelijk begint het allemaal met vakmanschap. De teler en adviseur zullen met het wegvallen van desmedifam bietenpercelen nog nauwkeuriger moeten volgen om te bepalen wanneer het nodig is om onkruid te bestrijden. Door op tijd te acteren kan er in mijn ogen veel verdiend worden. Ben je op tijd met het verhogen van de doseringen, dan kun je met dit soort betaalbare systemen het onkruid echt wel in de hand houden. We zijn daarom vol vertrouwen en klaar voor het eerste seizoen van een desmedifam-vrije onkruidbestrijding in bieten.”
ERVARINGEN VANUIT IRS MET FENMEDIFAM
Onder droge omstandigheden laat voornamelijk melganzenvoet zich lastig bestrijden. Door Stichting IRS, het onderzoeks- en kenniscentrum voor de suikerbietenteelt in Nederland, wordt het verhogen van de dosering fenmedifam en plantaardige olie onder deze omstandigheden aangeraden. In Frankrijk en België wordt bij een behoorlijke aanwezigheid van melganzenvoet standaard een hogere dosering fenmedifam geadviseerd. In het kiemblad is dit een dosering van 0,6 tot 0,8 l/ha fenmedifam 160 g/l. Als tweeblad begint is 1,0 tot 1,2 liter per hectare het advies. Bij volledig tweeblad is 1,5 liter per hectare de adviesdosering. Door de kritische omstandigheden was extra fenmedifam nodig. Afgelopen seizoen wist melganzenvoet ondanks de schrale omstandigheden te kiemen en door te groeien. Op veel plaatsen zag men dat er toch al twee echte blaadjes op zaten, maar vervolgens werd er met een te lage dosering behandeld. Daardoor ontstonden problemen. Veel telers waren verrast hoe snel de melganzenvoet groeide.
Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees voor gebruik eerst het etiket en de productinformatie.